rempit ebay...jana pendapatan lumayan

Rahsia bagaimana saya menjana pendapatan sehingga RM10,000 sebulan dengan hanya bekerja 3-4 jam sehari di ebay!

Bidayuh-English....

“Success Belongs To People Who Want to Fight For It & Never Give Up Until They Succeed”

LETTER Q

Q & A abbr (=question and answer) Q dn A; nyiken & nyahut (sual jawab)

quadruple adj eganda; 1. (4 times) umpat kali;(with 4 parts) umpat bahagian . vt bitambah… umpat kali nganda ; tripple tiganda; doublebiganda

quadruplets n pl birapit umpat (kembar umpat)

quail n manuk puyuh

quaint adj ntusa;luar biasa; munu timungun

quake 1. vi (tremble) bigegar 2. n (fam) tanah bigegar( in Bahasa Malaysia) gempa bumi qualification n (from school, college,university etc) - datuh pimandai/pimandai sikulah; (quality,skill) kilayak

qualified adj (trained) da layak, tren; to be qualified teachers bala guru da layak; qualified support pinyukong da layak/da anyap batas;qualified teacher adj guru da layak

qualify vi (pass the examinations) da dapat pass; (in competition) mah dapat layak

qualitative adj kualitatif quality n (how good or bad) kualiti/mutu(characteristic) sifet; good-quality paper kertas da bimutu sambu qualm n rasa ngiragu

quantitative adj kuatitatif

quantity n ki-ihong (kuantiti)

quarantine n tikurung (kuarantin); in quarantine da tikurung (dakuarantin)

quarrel 1. n bideruh; We had a quarrel Ami mbuh bideruh

quarreling adj bitengkar

quarrelsome 2.vi, adj suka bideruh

quarry n kuari; He live next to a quarry factory Nuh ngandai bisinduk kilang kuari

quarter 1. n suku; quarter of an hour simuhung rimuh minit; quarter to eleven kurang simuhung minit lagi ndug pukul simuhung indiquarter final 2. n pimegan suku; United team reach quarter final in soccer match Pasukan United mbuh murut suku pimengan da-wahpimain bola sipak

quarters n pl (of teachers,soldiers, government servants) tempat ngandai; He stay in teachers quarters nuh nihun ngandai da tempat bala guru

quartet n (MUS) - kuarte; a string quartet kumpulan umpat inya pimain muzik alat terih

LETTER H

harass vt ngaco sicara biterusan;

harassment n kinaco/gangguan da biterusan; sexual harassment

gangguan seksual /dogkinaco

harbour, harbour (US) n pelabuhan

hard 1. adj (film) ri-ang/keras; (strenuous) berat; (difficult)

susah/tussah; (worker) kuat; (person, expression)

keras; (winter, frost) gintubina bebi; (evidence, fact)

kai dapat disangkal 2. adv dgn kuat; to work hard

bikerja keras; to think hard bifikir dgn betul-betul; to look

hard at sb pintubuk da reja neg arah inya; to push

hard tunjul dgn ginte;

hardback n kurit buk/buk bikulit keras;

hard-core, hardcore 1. n (member, group) da sesuai dengan ginte komited 2. adj (pornography)

kiterlaluan;

hard core n (broken stone) batuh kerikil;

hard disk n hard dis;

harden 1. vt (mixture, paste) dogkineras; (opinions, attitudes) danyebab..lebih keras

2. vi (mixture, paste) damajadi keras; (opinion, attitude)

damajadi lebih keras; (person) damajadi inya da

bisikap keras; hardline adj (policy, attitude) kai bitolak

ansur

hardly adv (scarcely) kai neh mungsien; I hardly know

him. Aku kai tentu mpuan neh.;Nick, on the sofa,

hardly slept. Nick, kai dapat buus lelek da tunduh

sofa; hardly any money icuk duit saja; hardly ever

jarang sikali; hardly anything hampir anyap lagi

keyuh dihu;

hard up adj (fam) kisempit duit;

hardware n (COMP) barang pikekas;

hardworking adj rijung;

hardy adj tahan lasak

hare n sijenis rabit

hare-lipped adj bibih bisumbing

harm 1. vt (injure, hurt) pijera; (damage) ngirusak;

(sb’s health etc) dabahaya 2. n (injury)dacedera;

(damage, loss etc) rusak magan; (sb’s health etc)

kendam da milaret

harmful adj the harmful effects of smoking kesan

ngiruko da bahaya

harmless adj kai bahaya

harmonica n harmonica

harmonious adj harmoni; harmony n biharmoni

harness 1. n (for safety,horse, dog etc)abah-abah

2. vt (resources, energy) penteg pingguntung;

(MV)damanafaat; (put harness on) da nyugon

penteg pingguntun

harpoon n timpuling (a barbed spear fastened to

a rope, used for catching whales); (MV) pinggayang

harrowing adj tirewe

harsh adj (weather, condition)tero; (action, speech,

substance) keras; (purnishment) ukum bahat;

(colour) gera; (voice, sound) kasar; (fact, truth)

perit

harvest 1. n (gathering of crop) kerja–kerja

getum; (gathering of grains)kerja-kerja ngihit;

2. vt (crop) ngatum; (grains) ngihit

has s. have

has-been n dambuh

hash n (symbol) butang hash; to make a hash

of sth ngirusak belah pikara keyuh

hasn’t = has not da duh = mbuh anyap

hassle (fam) 1. n (bother) susah; (problem)

masalah; (argument) bijangek 2. vt dangaco

haste n singgahut; in haste bisinggahut; to

make haste (o.f.) cepat;

hasten 1. vt (decision, downfall, process etc)

bicepat 2. vi (hurry) bigegas; to hasten to do

sth segera mela keyuh; to hasten to say sth

segera nyebut belah keyuh

hasty adj (swiff) segera; (hurried) cepat; (rash)

let’s not be hasty. Aba biburu-buru; (MV) Aba

singgahut

hat n tupi; (MV) labung

hatch 1. vi (bird, insect, egg)minetas 2.vt

(bird, insect, egg) da minetas; (plot, scheme)

merancang 3. n hac

hate 1. vt beji; (detest) bineji; (dislike) kai suka

2. n kineji;bebeji;

hateful adj (despicable) keji; a hateful person

inya da keneji/bineji

hatred n ngirasa beji

haul 1. vt (pull) nginerik; He was hauled before

the court. Nuh dogbicara da kort. 2. n (things

stolen) keyuh tangku; (things seized) keyuh

dogrampas

haunt vt (memory, problem: person) ngiringgo

awang; (ghost: place)tirewe; (:person) ngaco;

haunted adj (expression, look) ngintu ringgo; a

haunted house ramin bihantu/ramin sanggun

have 1.vt (had, had) vt have aduh ; they had

him killed bala mbuh kinebus nuh

have 2.vt (had, had) ogi/mbuh; they have plan

to kill him bala nuh ogi/eduh cadang ira ngebus

nuh; have already mbuh; have not bayuh; have

to(must) mesti; (need to) perlu; had to (forced to)

terpaksa; to have sth to do eduh keyuh da perlu

ira udog tundah; to have a baby ira mampan

anak; Can I have sth..? Buleh nyugon keyuh..?;

Shall we have a drink? Jo boh kita nyihup.; If

you had sth...I would have.... Jika/kan amu

eduh... aku tentu akan....; Have you...?-Yes, I

have. Mbuhkah amu...?- Yu, umbuh.; No, he

hasn’t. Nuh bayuh.; to have a shower ira mamuh;

to have one’s hair cut ira bigunting buruh; I hate

having to get up so early aku rimuntuh ira mekat

jagu

haven n tempat bilindung/tempat silamat

haven’t = have not

havoc n keadaan kucar-kacir; MV) bego

hawk bell n girundung

hawk n manuk beuh

hawker n pinjaja; (MV)pinjaja tibuka

hawthorn n tingun duri

hay fever n sungoh nyaku

hay n rangkai uduh; uduh bede

hazard 1. n bahaya 2. vt (endanger) bibahaya; to

hazard a guess encegak pinemi 3. vi (guess) bicegak;

hazardous adj hazardous waste bahan keyuh

betan da bibahaya; to be hazardous to health

da bahaya bagi kesihatan

haze n (mist) jerebu; (fig) bikabus

hazel 1. n tingun hazel 2. adj (eyes) mera;

hazelnut n kacang hazel

hazy adj (idea, memory, view) kabus; (person)

kiliru; a hazy day andu da bijerebu

he pron (gen) nuh; (respectful) akam; (royalty)

baginda; (his) senuh; (he’s) ne; (senior) babeh

head 1. n baak/bak;(person, animal, coin, tool etc)

baak; (mind) pikiran; (of line)kibaak; (people etc)

pinuuh; (of primary school) baak guru; (of secondary

school) pengetua/pinuuh; (of company, organization)

kitua; (pimple) punat; (of beer) buwak; to lose one’s

head magan akal; Mind your head! Kiyu-kiyu mah/jaga

jaga mah baak!; The wine went to my head. Wain

sien ngancak baak aku mabung.; per head indi baak

2. vt (line, department, organization) kitua; (list)

da sembu sekali; (ball) nanduk 3. vi to head for

ira bituju neg

headache n (pain) mendam baak; (problem) pikara da meda baak biringku;

headband n kebet baak/riban baak;

head count n tinibu inya/pingitong baak;

headdress n hiasan da tinan da menten baak;

headgear n sipiah; (hat etc) da indi keyuh tinan menten baak;

headhouse n bale baak (baluh,baruk,pangah)

heading n tajuk

headlight n lampu baak(lampu jewi/jewei)

headline n bunges agah/pimele agah;

headman n penghulu; (village) kitua kampung; (sub) kitua kaum

headmaster n kipala guru bahas (dari);

headmistress n kipala guru bahas (dayung);

head of state n gevenor/kitua negeri; (country) Agong; (Federal) Sultan

headphones n pl fon baak

headquarters n pl (of organization) opis bahas/ibu pejabat; (MIL) markas;

headscarf (-scarves) n (for Muslim women)

tudung; (scarf) skaf baak/bitudung baak;

headstrong adj pinyurung;

headteacher n kipala guru;

headway n kimajuan

heal 1. vi (injury, emotional pain) melit/baik;

(situation) pulih 2. vt (injury, emotional pain)

pinaguh; (situation) birandam;

healer n bomoh /dukun

health n kisihat/kesihatan;

health care n pinyaga kisihat

health food n pimaan pinyihat

Pantun bidayuh...

Selieng bukun kingi
Lieng mun koyuh taas
Lieng sodotin nog semongi
Ngan to piguluk batuh asah

Lieng mun koyuh taas
Sikulah mo nai bokah latak
Ngan to piguluk batuh asah
Itih leh sejarah Bung Bratak

Sikulah mo nai bokah latak
Kimabur geh mun manuk puni
Sijarah kaum bratak
Takar leh patuob rubuh odak tomi

Kimabur geh mun manuk puni
Pinguman bua baki lonyih
Takar leh patuob rubuh odak tomi
Kupuo-eh mo bipisah kati-kanih

Pinguman bua baki lonyih
Kilonyih mo nyoniah koron
Kupuo-eh mo bipisah kati-kanih
Ju yoh mo bitukar adon-eh

Kilonyih mo nyoniah koron
Koron numuh mopang boyuh
Kupuo-eh mo bitukar adon
Adon-eh Tembawang Sauh

Koron numuh mopang boyuh
Bala motak momang tibolau
Kupuo adon Tembawang Sauh
Mokat so joman Panglima Kulau

Bala motak momang tibolau
Birubak dukan nyowan
Mokat so joman Panglima Kulau
Mokke otto dayak Sarawak dapod aman

Birubak dukan nyowan
Nyowan tuuh biyon piin
Otto dayak mo dapod aman
Mokat so di nouh nog di adin

Nyowan tuuh biyon piin
Tuma numuh mopang obut
Mokat so di nouh nog di adin
Jasa Panglima di to ponai komut

PERKAHWINAN

Pengenalan

Bagi masyarakat Bidayuh, perkahwinan ialah satu cara untuk menjadi anggota dan menikmati hak sebagai anggota biik atau ramin itu. Masyarakat Bidayuh mengamalkan monogami sahaja. Namun demikian, perkahwinan semula selepas penceraian ialah satu perkara biasa. Oleh sebab larangan yang kuat terhadap inses, perkahwinan luar daripada keluarga sendiri ialah peraturan penting dalam masyarakat tersebut. Masyarakat Bidayuh juga melarang perkahwinan antara sepupu.

Kumpulan seperti Dayak Selako melarang ahlinya daripada berkahwin dengan anggota kaum yang pernah menjadi musuh perang mereka kerana khuatir akan termakan sumpah namun kerana sudah berlaku perkahwinan yang pertama antara nenek datuk rnereka dengan keturunan bekas musuh rnereka, maka larangan tersebut mansuh. Di kalangan kumpulan Dayak Bukar-Sadong, peraturan tentang perkahwinan agak longgar. Lelaki dan perempuan boleh bebas bergaul dan berkenalan antara satu dengan lain sebelum mereka berkahwin.

Merisik

Dalam masyarakat ini, tidak ada upacara merisik. Perkahwinan biasa berlaku apabila seseorang sudah cukup dewasa dan memilih pasangan hidup. Sebagai petani, bakal mentua inginkan calon suami yang boleh bekerja di kebun lada mahupun bertanam padi. Mereka juga mengharapkan calon menantu lelakinya berpekerjaan tetap dengan kerajaan atau swasta supaya kehidupan anak dan keturunannya terjamin. Kecuali perkahwinan yang terlarang, masyarakat Bidayuh bersikap terbuka terhadap pilihan anak-anak mereka. Dalam kumpulan Bukar-Sadong dan kumpulan Selako, mereka dibenarkan untuk memilih pasangan yang disukainya tanpa mengira asal kaum.

Meminang

Cara perkahwinan dilakukan berbeza mengikut kumpulan. Dalam kumpulan seperti Selako, Jagoi dan Lara, perkahwinan boleh didahului dengan pertunangan. Pertunangan ditandai dengan pertukaran cincin antara kedua-dua belah pihak. Andai kata pasangan itu merasakan mereka secocok, perkahwinan boleh dilang-sungkan kemudian.

Bertunang

Terdapat perhubungan antara menuai padi dan peristiwa perkahwinan. Lebih baik hasil yang diperolehi, lebih banyak perkahwinan dapat dilangsungkan. Ini adalah kerana majlis pertunangan dan perkahwinan melibatkan majlis kenduri yang besarr dan mewah terutama bagi anak sulung lelaki atau anak tunggal. Sekiranya mereka gagal mengadakan kenduri pertunangan dan perkahwinan, orang ramai akan mencemuh pengantin lelaki. Kerana itulah apabila hasil padi berkurangan, pertunangan atau perkahwinan juga akan berkurangan.

Usia minima untuk bertunang bagi anak perempuan pada masa lampau ialah 16 tahun, manakala bagi anak lelaki 18 tahun. Selepas memilih bakal tunang dan isterinya, lelaki itu akan melantik orang perantaraan perempuan . Antara lain, perantara perempuan tersebut akan menghantar tepak sirih atau kapur tunang atau sebentuk cincin kepada perempuan berkenaan di samping untuk mendapatkan pandangan pihak keluarga perempuan mengenai perkahwinan tersebut.

Majlis Perkahwinan

Majlis perkahwinan yang diadakan sangat bergantung pada kemampuan ekonomi keluarga pengantin. Dalam masyarakat Bidayuh, pilihan tempat tinggal selepas berkahwin bergantung pada banyak faktor. Faktor utama ialah kedudukan ekonomi pasangan yang berkahwin. Pihak suami yang berada dan berkedudukan boleh mempengaruhi pihak isteri untuk tinggal bersama-sama keluarganya (amalan virilokal) dan begitulah sebaliknya (uksorilokal). Dalam keadaan perkahwinan suami isteri sudah stabil, mereka boleh duduk di rumah sendiri (amalan neolokal).

Kumpulan Dayak Selako melarang pengaulan bebas antara lelaki dan perempuan. Perkahwinan boleh berlaku secara 'terpaksa' melalui amalan yang dikenal sebagai 'batangkap'. Ini merupakan amalan apabila pasangan lelaki dan perempuan yang kerap dilihat berdua-duaan boleh dihadapkan kepada para pemimpin kampung supaya tindakan dapat diambil. Mereka yang ditangkap bersetuju untuk berkahwin setelah dibicarakan oleh pemimpin serta penduduk kampung supaya hubungan mereka sebagai suami isteri boleh disahkan dengan mengadakan sedikit upacara setelah denda atas kesalahan rnereka telah dijelaskan. Amalan batangkap dilakukan atas pasangan yang menghadapi tentangan daripada ibu bapa.

Satu lagi cara melangsungkan perkahwinan adalah melalui amalan 'nyagam', apabila bakal suami dihantar bersama-sama segala tikar bantalnya ke kediaman bakal isteri setelah mendapat persetujuan daripada pihak perempuan. Biasanya lelaki yang memilih untuk berkahwin cara demikian ialah seorang duda atau balu.

Perkahwinan yang sempurna mengikut pandangan suku Selako, Jagoi dan Lara ialah perkahwinan yang melibatkan pengetahuan, peranan dan perancangan oleh ibu bapa kedua-dua belah pihak. Perkahwinan juga mungkin melibatkan peranan orang perantaraan atau dikenal sebagai picara di kalangan masyarakat Selako untuk mewakili pihak lelaki. Setelah semua pihak bersetuju, hari dan masa yang sesuai akan ditetapkan.

Kaum Bidayuh adalah masyarakat yang mendiami kawasan barat daya Sarawak, terutamanya Bahagian Serian, Kuching dan di barat Kalimantan. Mereka terdiri daripada empat pecahan etnik iaitu:

1. Selakau/Lara (Daerah Lundu)
2. Jagoi/Singai ( Daerah Bau)
3. Biatah (Daerah Kecil Padawan)
4. Bukar/Sadong (Daerah Serian)

Mereka kebanyakannya beragama Kristian. Hanya sebahagian sahaja yang menganut agama Islam dan animisme.

Pada zaman dahulukala suku kaum bidayuh tinggal di rumah panjang. Lazimnya penempatan rumah panjang suku kaum Bidayuh terletak jauh di kawasan pendalaman dan tanah tinggi. Ini adalah bagi tujuan keselamatan iaitu sukar untuk dikesan oleh musuh.Struktur rumah panjang kaum Bidayuh tidak jauh bezanya dengan struktur rumah panjang masyarakat Iban di Sarawak. Atap rumah panjang kaum Bidayuh diperbuat daripada atap rumbia atau sagu, manakala dindingnya pula daripada buluh. Pelantar atau lantai rumah panjang pula diperbuat daripada papan atau buluh manakala tiangnya pula diperbuat daripada kayu belian.

Rumah panjang Masyarakat Bidayuh terbahagi kepada 3 bahagian iaitu bilik utama, awah dan tanju. Bilik utama dapat kita samakan dengan ruang utama kediaman pada masa sekarang. Di dalam bilik ini masyarakat Bidayuh lazimnya meletakkan barang-barang peribadi milik keluarga dan keturunan mereka seperti Gong, tempayan, tembikar dan sebagainya. Ruang ini juga berfungsi sebagai tempat tidur di kala malam hari. Awah pula adalah bahagian pelantar di luar rumah panjang Masyarakat Bidayuh dan lazimnya ia bertutup dan beratap. Ia dapatlah disamakan dengan berandah rumah pada dewasa ini. Di "awah" masyarakat Bidayuh menjalankan aktiviti aktiviti harian mereka seperti menganyam, berbual, membuat peralatan bertani dan sebagainya. Ruangan Awah juga akan digunakan untuk sebarang upacara keagamaan seperti perkahwinan, pantang larang dan pesta-pesta tertentu seperti pesta gawai dan sebagainya. "tanju" pulaadalah bahagian terluar di dalam rumah panjang masyarakat bidayuh. Bahagian Tanju agag terdedah dan lazimnya ia tidak bertup mahupun beratap. Tanju lazimnya digunakan untuk Menjemur hasil tuaian masyarakat Bidayuh seperti padi, lada, jagung dan sebaginya.

BAHASA BIDAYUH

Bahasa Bidayuh agak unik berbanding bahasa bahasa lain yang terdapat di Sarawak. Keunikan ini adalah berdasarkan sebutan,pertuturan, gerak gaya dan alunan yang dipertuturkan. Lazimnya bahasa Bidayuh akan berubah intonasi dan bahasa mengikut kampung dan daerah tertentu. Ini menyebabkan suku kaum ini sukar untuk berkomunikasi antara satu sama lain sekiranya mereka dari suku dan daerah yang belainan. Sebagai contoh suku Bidayuh dari Kawasan serian menyebut "makan" ialah "ma-an" manakala suku Bidayuh dari kawasan padawan pula menyebut "makan" sebagai "man".

PAKAIAN TRADISIONAL MASYARAKAT BIDAYUH

Warna hitam adalah warna utama dalam pemakaian masyarakat Bidayuh. Bagi Kaum wanita masyarakat Bidayuh, pakaian lengkap adalah termasuk baju berlengan pendek atau separuh lengan dan sepasang kain sarung berwarna hitam paras lutut yang dihiasi dengan manik manik halus pelbagai warna disulami dengan kombinasi warna utama iaitu putih, kuning dan merah. Tudung kecil separuh tinggi dengan corak anyaman yang indah atau penutup kepala daripada kain berwarna warni dengan sulaman manik halus adalah pelengkap hiasan kepala wanita masyarakat Bidayuh.Kaum Lelaki masyarakat Bidayuh pula lazimnya mengenakan sepasang persalinan berbentuk baju hitam separa lengan atau berlengan pendek dengan sedikit corak berunsur flora dan seluar hitam atau cawat yang berwarna asas seperti biru, merah dan putih. Kain lilit kepala pula adalah pelengkap hiasan kepala kaum lelaki masyarakat ini.

MUZIK MASYARAKAT BIDAYUH

Bagi masyarakat Bidayuh, muzik memainkanperanan yang penting dalam setiap upacara keagamaan yang mereka jalankan. Muzik ini berperanan menaikan semangat, mengusir roh jahat dan sebagai pententeram kepada semangat roh. Muzik juga memainkan peranan dalam pemberitahuan motif sesuatu upacara yang dijalankan. Umumnya muzik tradisional masyarakat Bidayuh terdiri daripada sepasang gong besar, Canang, Gendang dan Tawak (sejenis gong kecil. Terdapat juga alat muzik tradisional yang lain seperti serunai/seruling dan gitar buluh. Namun alat muzik seumpama ini amat kurang dimainkan kerana proses pembuatannya yang agak rumit.

SENJATA TRADISIONAL MASYARAKAT BIDAYUH

Lembing, tombak, parang ilang (parang pendek), sumpit, "jepur" (seakan samurai) dan "rira" (meriam kecil)adalah peralatan senjata yang lazimnya digunakan oleh masyarakat ini untuk berperang pada zaman dahulu kala. Manakala peralatan senjata seperti parang, cangkul dan sabit selalunya digunakan untuk aktiviti pertanian.

kami BIDAYUH

Bidayuh is the collective name for several indigenous groups found in southern Sarawak, on the island of Borneo, that are broadly similar in language and culture (see also Issues below). The name "Bidayuh" means 'inhabitants of land'. Originally from the western part of Borneo, the collective name Land Dayaks was first used during the period of Rajah James Brooke, the White Rajah of Sarawak. They constitute one of the main indigenous groups in Sarawak and live in towns and villages around Kuching and Samarahan in the Malaysian state of Sarawak. Related groups are also found in west Kalimantan. In Sarawak, most of Bidayuh population are found within 40 km of the geographical area known as Greater Kuching, within the Kuching andSamarahan division. They are the second largest Dayak ethnic group in Sarawak after the Iban.